Postępowaniem cywilnym nazywamy rozpoznawanie i rozstrzyganie spraw w dziedzinie prawa cywilnego, rodzinnego i opiekuńczego oraz prawa pracy.
W polskim prawie rozróżnia się dwa rodzaje tego postępowania: procesowe oraz nieprocesowe (bezsporne). Postępowanie procesowe wszczynane jest z reguły przez osobę dochodzącą swoich praw. Z kolei w postępowaniu bezspornym rozstrzyga się określone sprawy, głównie dotyczące, np. o zasiedzenie, o ubezwłasnowolnienie, uznanie za zmarłego, stwierdzenie praw do spadku, rozgraniczenie nieruchomości czy też o ustanowienie opieki. Postanowienie nieprocesowe może być wszczęte z urzędu.
Obydwa rodzaje postępowania są równorzędne wobec siebie i orzeczenia wydawane przez sąd posiadają jednakowe znaczenie prawne. Stronami, które występują są powód i pozwany, a w postępowaniu nieprocesowym dodatkowo uczestnicy.
Postępowanie cywilne w procesie spornym zaczyna się od wniesienia do sądu pozwu. Zatem, jeśli pozew nie zawiera błędów jego odpis zostaje dostarczony do pozwanemu, który ma możliwość wnieść na niego odpowiedź, wytaczając powództwo wzajemne. W pozwie można zażądać wezwania świadków i biegłych, zabezpieczenia powództwa o nadanie wyrokowi rygoru natychmiastowej wykonalności, przeprowadzenia rozprawy bez możliwości obecności powoda czy też dokonania oględzin.
Do cech stron procesu cywilnego zalicza się cechę formalności, określająca czynności, które powinny być dokonane w formie wskazanej poprzez przepisy prawa procesowego; cechę prekluzyjności, oznaczającą możliwość dokonania czynności procesowej, która ogranicza się do określonych okresów, związanymi z terminami ustawowymi lub sądowymi, charakter fakultatywny, oznacza to, iż strony procesowe nie posiadają prawnego obowiązku dokonywania czynności w postępowaniu cywilnym. Sąd może osądzać ich zachowani, aczkolwiek nie może ich do niczego zmuszać; odwołalność, występuje ona w trackie procesu cywilnego. Polega ona na złożeniu nowego oświadczenia, który podlega ocenie sądu i może się zdarzyć tylko wtedy, kiedy pierwotna czynność nie wywołała jeszcze skutków prawnych.